Kasteelheer aan de ketting


Wat doe je als je een kasteel mag beheren en je hebt een ketting nodig om een trap af te zetten? Je kan natuurlijk naar de locale bouwmarkt reizen en daar een stuk ketting halen, effectief en goedkoop maar passend is het niet. Gelukkig maakte de beheerder van het kasteel van Rhoon de keuze om aan te kloppen bij de smid.

Van mijn oude leermeester had ik al wel geleerd hoe je een schakel moet maken aangezien we nog wel eens een remketting voor de boerenwagens maakten. Maar dit was toch een iets ander model met kleinere schakels en zwaarder naar verhouding. Dan maak je eerst maar eens een proefje want je moet precies goed uitkomen met buigen zodat de vuurlas* op de juiste plek komt te zitten. En de schakel moet getest worden want broddelwerk afleveren dat kost mij mijn nachtrust. De meter gaf 843 Kg aan toen de schakel het begaf dus dat zat wel goed, de productie kon aanvangen.

Met één schakel begin je een ketting maar het zou niet handig zijn om schakel voor schakel aan de ketting te maken.
Het wordt dan steeds lastiger manouvreren in het vuur en helemaal lastig om de withete schakel op tijd om de hoorn van het aambeeld te schuiven tijdens het vuurlassen. Eerst maak je dus losse schakels die je vervolgens per drie aan elkaar zet om zo de ketting op te bouwen.

Dan nog een besvestigingsplaat en een eindstuk met een haak en de ketting kan worden afgewerkt. Ook hier hebben we gekozen om het volgens de originele methode te doen. Hierbij wordt de ketting verhit tot ongeveer 250 graden Celsius en dan wordt hij ingesmeerd met lijnolie. De lijnolie brand op het ijzer samen met de roetdeeltjes uit het vuur waardoor er een mooie diepzwarte kleur ontstaat die ook nog redelijk bescherming biedt tegen water.

Een ketting zoals deze verstoort op geen enkele manier de uitstraling van het gebouw. Al met al wel heel wat werk maar prachtig om het zo te mogen maken en de kasteelheer op deze manier aan een ketting te helpen.

* Lassen gebeurd tegenwoordig met lasapparaten maar de smeden van welleer hadden al een methode om in een smeedvuur twee delen aan elkaar te binden. Een proces waarbij het ijzer tot bijna smelten gebracht wordt, beschermt met zand dat in het vuur om het ijzer smelt. Als de smid zijn vuur en zijn vak beheerst kan hij op deze manier twee delen aan elkaar lassen. Ik zal daar een andere keer een heel bericht aan wijden